De bisschoppen van Nederland hebben met grote teleurstelling kennis genomen van het feit dat enkele landen onder leiding van de Verenigde Staten en zonder een expliciet mandaat van de Verenigde Naties zijn overgegaan tot unilateraal en preventief militair ingrijpen in Irak. De Nederlandse bisschoppen zijn bijzonder bezorgd voor de gevolgen van deze militaire escalatie voor de bevolking van Irak en de stabiliteit in de regio. Er bestaat geen twijfel over dat het regime van Saddam Hussein een ernstige en reële bedreiging voor de eigen bevolking van Irak vormt, alsmede voor de vrede in de regio en daar buiten. Maar dat biedt nog geen (morele) legitimering voor eenzijdig militair ingrijpen, óók omdat diezelfde Irakese burgers daar mede onder te lijden zullen hebben. De bisschoppen blijven van mening dat de vreedzame middelen om Irak te dwingen tot naleving van resolutie 1441 van de Verenigde Naties nog niet waren uitgeput. Het besluit om naar de wapens te grijpen is daarom een teken van zwakte, niet van kracht, aldus de bisschoppen. Het eerste slachtoffer van deze oorlog is het geweten van al degenen die zich doof hebben gehouden voor de oproep van velen, onder wie paus Johannes Paulus II en tal van andere kerkelijke leiders, om tot het uiterste te gaan om een oorlog te voorkomen.
Nu de militaire escalatie van het conflict een feit is, hopen de Nederlandse bisschoppen dat de oorlog van korte duur zal zijn en het aantal slachtoffers beperkt blijft. Bovendien rust op de betrokken landen én de internationale gemeenschap een ernstige morele verplichting om hulp te bieden aan vluchtelingen en humanitaire programma's voor de bevolking te ontwikkelen. Nu al is de Irakese bevolking na jarenlange sancties zwaar beproefd en verzwakt. Het kan niet zo zijn dat wanneer het wapengekletter is verstomd en de stofwolken zijn opgetrokken, de wereld overgaat tot de orde van de dag.
Vrede en gerechtigheid voor Irak komt niet simpelweg tot stand door de val van Saddam Hussein. Het bouwen aan duurzame oplossingen begint dan pas en zal langdurige en geduldige betrokkenheid van de internationale gemeenschap vergen. Ook voor het herstel van het geschonden vertrouwen in de internationale rechtsorde en de schade die daaraan nu is toegebracht, dragen alle betrokken landen een zware verantwoordelijkheid.
Nederland heeft een lange traditie als pleitbezorger van de internationale rechtsorde, de mensenrechten en universele waarden als gerechtigheid en vrede. Voor regering en parlement dient dat het richtinggevend kader te zijn bij alle te maken afwegingen. Ook iedere Nederlandse burger, ongeacht haar of zijn levensbeschouwelijke overtuiging, wordt nu uitgedaagd om deze waarden op eigen wijze uit te dragen en invulling te geven. De bisschoppen roepen alle Nederlanders op om in hun gedachten, gebeden en daden het verlangen naar gerechtigheid en vrede een plaats te geven. Zij roepen tevens op tot solidariteit met de bevolking van Irak, met name door steun aan hulpprogramma's.
De bisschoppen delen de vrees dat de oorlog in Irak ook tot spanningen elders kan leiden, de Nederlandse samenleving niet uitgezonderd. Zij doen daarom de oproep aan alle inwoners van ons land om mee te werken aan een klimaat van respect en verdraagzaamheid, opdat de goede verhoudingen tussen de verschillende levensbeschouwelijke en culturele gemeenschappen in ons land bewaard blijven.